Historia Muru Berlińskiego: 60 lat, które zmieniły świat i wpłynęły na politykę globalną

1. Początki Muru Berlińskiego: Historia w skrócie

1.1. Narodziny podziału

Mur Berliński powstał nocą z 12 na 13 sierpnia 1961 roku, kiedy to armia NRD niespodziewanie zamknęła granice między Wschodnim a Zachodnim Berlinem – wydarzenie nazwane “Niedzielą drutu kolczastego” . Jego główną funkcją było powstrzymanie emigracji mieszkańców NRD na Zachód – w latach 1949–1961 z kraju uciekło około 3,5 miliona ludzi, czyli ok. 20 % populacji .

1.2. Technologia i konstrukcja

Pierwsza wersja muru powstała z drutu kolczastego i betonowych barier. Z czasem powstał system składający się z dwóch ścian betonowych, wysokich na 3,6–5 metrów, z drutem kolczastym, wieżami strażniczymi i strefą śmierci między nimi . Łączna długość w granicach Berlina wynosiła około 155 kilometrów .

2. Życie w cieniu muru: społeczne i polityczne skutki

2.1. Historie o wielkiej determinacji

Mur radykalnie podzielił miasto: rodziny, przyjaciół, drogi do pracy. Mimo trudności, mieszkańcy obu stron próbowali łączyć życie codzienne. Próby ucieczek, często opłacane życiem, świadczą o odwadze i desperacji ludzi . Symbolicznym momentem było śmierć Petera Fechtera – nastolatka zastrzelonego przy próbie ucieczki w 1962 roku .

2.2. Mur jako symbol podziału

Mur szybko stał się wizualną metaforą zimnej wojny – „żelazną kurtyną” pomiędzy Wschodem i Zachodem . Władze NRD określały go jako „antyfaszystowską zaporę ochronną”, natomiast Zachód nazywał go Murem Hańby .

3. Kluczowe daty w historii muru

• 13 sierpnia 1961 – początek budowy Muru (Barbed Wire Sunday) 

• 1961–1962 – rozbudowa systemu obronnego, wieże strażnicze, strefa śmierci 

• 17 sierpnia 1962 – śmierć Petera Fechtera 

• Oktober 1961 – starcie czołgów amerykańskich i radzieckich przy Checkpoint Charlie 

• 9 listopada 1989 – upadek muru, jedno z najważniejszych wydarzeń końca zimnej wojny 

4. Pytania i odpowiedzi

4.1. Dlaczego Mur powstał?

NRD bała się masowych ucieczek na Zachód, które osłabiały kraj demograficznie i to